HAI NẠN NHÂN SỐNG SÓT TRONG VỤ THẢM SÁT Ở QUẢNG NAM NHẬN GIẢI THƯỞNG RHEE YEUNGHUITHỨ 13 Ở HÀN QUỐC

NGUỒN: Vanvn- Cập nhật ngày: 30 Tháng mười một, 2025 lúc 23:28

Hai bà Nguyễn Thị Thanh mỉm cười khi cầm trên tay giấy xác nhận của Tòa án về bản ý kiến mà bà Thanh (làng Phong Nhị, bên phải) đã nộp lên Tòa án Tối cao trong vụ kiện bồi thường nhà nước liên quan đến vụ thảm sát Phong Nhị, tháng 6.2025.

1. Ngày 25.11, tại Hàn Quốc, Chủ tịch Quỹ Rhee Yeunghui – ông Kim Hyo Soon thông báo đã chọn hai nạn nhân sống sót sau các vụ thảm sát thường dân do quân đội Hàn Quốc gây ra trong chiến tranh Việt Nam làm chủ nhân của Giải thưởng Rhee Yeunghui lần thứ 13. Đó là bà Nguyễn Thị Thanh (65 tuổi) thuộc làng Phong Nhị và bà Nguyễn Thị Thanh (68 tuổi) thuộc làng Hà My, tỉnh Quảng Nam (nay thuộc địa phận thành phố Đà Nẵng).

Hai bà Thanh, tuy cùng tên nhưng là hai số phận riêng biệt, đã mất đi 5 người thân trong gia đình và bản thân bị thương nặng khi Lữ đoàn Thủy quân lục chiến (Rồng Xanh) của Hàn Quốc càn quét vào làng quê của họ vào tháng 2 năm 1968. Khi đó, họ mới chỉ là những đứa trẻ 8 tuổi và 11 tuổi.

Hiện tại, bà Thanh (làng Phong Nhị) đã thắng kiện trong phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm vụ kiện yêu cầu Chính phủ Hàn Quốc bồi thường và đang chờ phán quyết cuối cùng từ Tòa án Tối cao. Trong khi đó, bà Thanh (làng Hà My) đang tiến hành vụ kiện hành chính với Ủy ban Sự thật và Hòa giải Hàn Quốc sau khi cơ quan này từ chối đơn yêu cầu điều tra sự thật của bà.

2. Về lý do trao giải, Quỹ Rhee Yeunghui nhận định:

“Hoạt động của hai bà đã vượt ra ngoài sự hồi phục của cá nhân hay một cộng đồng cụ thể. Họ đã đánh thức lòng can đảm để chúng ta – những người đang sống ở hiện tại – dám đối mặt với sự thật bi kịch của lịch sử, khôi phục phẩm giá con người và khắc ghi bài học lịch sử rằng những bi kịch này không được phép lặp lại.”

Đại diện Quỹ nhấn mạnh thêm: “Đặc biệt, cố nhà báo Rhee Yeunghui là người tiên phong dũng cảm vạch trần sự tàn khốc của chiến tranh và sự phi nghĩa khi quân đội Hàn Quốc tham chiến, bất chấp sự đàn áp của chính quyền vào thời điểm Hàn Quốc còn né tránh sự thật về chiến tranh Việt Nam. Hai bà Nguyễn Thị Thanh là những nhân chứng sống cho những bi kịch chiến tranh mà ông Rhee Yeunghui từng nỗ lực đưa tin, do đó họ chính là những người kế thừa tinh thần Rhee Yeunghui.”

Quỹ Rhee Yeunghui đánh giá cao việc hai bà, dù vẫn đang phải chịu đựng những nỗi đau thể xác và ám ảnh tinh thần từ thuở ấu thơ, vẫn kiên cường đứng lên để tìm kiếm sự thật về các vụ thảm sát và kêu gọi sự đoàn kết quốc tế vì hòa bình.

3. Từ năm 2013, Quỹ Rhee Yeunghui đã tổ chức các hoạt động để tưởng nhớ cố nhà báo Rhee Yeunghui – người đã dành cả cuộc đời để phơi bày những sự thật bị che giấu và phá bỏ những niềm tin sai lệch trong xã hội Hàn Quốc. Đồng thời, giải thưởng Rhee Yeunghui cũng được trao cho các cá nhân hoặc tổ chức có đóng góp tương tự.

Trong giai đoạn chiến tranh Việt Nam leo thang (1965-1968), ông Rhee Yeunghui là trưởng ban tin quốc tế của Nhật báo Chosun và hãng thông tấn Hapdong. Thời điểm đó, ông đã từ chối tham gia “chuyến đi thực tế tại Việt Nam” do chính phủ sắp xếp nhằm mục đích viết bài ủng hộ chiến tranh. Thay vào đó, ông viết các bài báo phản biện và từng bị Cục Tình báo Trung ương bắt giam vì vi phạm Luật chống cộng. Cuốn sách “Chiến tranh Việt Nam” (xuất bản năm 1985) của ông được coi là tác phẩm tiêu biểu giúp xã hội Hàn Quốc nhận thức được sự thật về cuộc chiến này.

4. Trong bài phát biểu cảm tưởng khi nhận giải, hai bà Thanh bày tỏ hy vọng giải thưởng này sẽ khơi dậy sự quan tâm rộng rãi hơn đối với vấn đề thảm sát thường dân trong chiến tranh Việt Nam.

Bà Thanh (làng Phong Nhị) chia sẻ: “Tôi mong sự thật sẽ được làm sáng tỏ không chỉ cho làng Phong Nhị mà cho tất cả những nạn nhân vô tội của cuộc chiến. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến những người dân Hàn Quốc đã ủng hộ những nạn nhân như tôi.”

Bà Thanh (làng Hà My) cũng bày tỏ: “Tôi hy vọng Chính phủ Hàn Quốc sẽ dũng cảm tiến hành điều tra một cách trung thực và đầy đủ về những thiệt hại trong các vụ thảm sát thường dân, không chỉ ở Hà My mà còn ở các ngôi làng khác tại miền Trung Việt Nam.”

5. Lễ trao giải sẽ diễn ra vào lúc 14:00 (giờ Việt Nam), tức 16:00 giờ Hàn Quốc, ngày 3 tháng 12 tới đây tại Hội trường Cheongam, tầng 3 tòa nhà báo Hankyoreh nằm TP.Seoul. Hai bà Nguyễn Thị Thanh sẽ tham dự và chia sẻ cảm nghĩ trực tuyến từ Đà Nẵng.

Sau lễ trao giải sẽ là buổi tọa đàm với sự tham gia của Luật sư Lim Jae Sung và Kim Nam Ju (đại diện pháp lý của các nạn nhân), ông Kwon Hyun Woo (Trưởng Văn phòng Quỹ Hòa bình Hàn – Việt), và cô Nguyễn Ngọc Tuyền (Giảng viên trường Đại học Ngoại ngữ Đà Nẵng).

Giải thưởng trị giá 10 triệu Won.

BÀI PHÁT BIỂU NHẬN GIẢI RHEE YEUNGHUI LẦN THỨ 13

CỦA BÀ NGUYỄN THỊ THANH – LÀNG HÀ MY:

“Đi theo sự thật, chúng ta sẽ mạnh mẽ hơn”

“Đi theo sự thật, chúng ta sẽ mạnh mẽ hơn”

Xin chào tất cả mọi người. Tôi là Nguyễn Thị Thanh. Tôi sinh năm 1957 và là nạn nhân sống sót trong vụ thảm sát xảy ra tại làng Hà My, tỉnh Quảng Nam, miền Trung Việt Nam. Hiện tôi đang sống tại thành phố Đà Nẵng.

Dù khi ấy tôi vẫn còn là một đứa trẻ, nhưng những gì tôi trải qua ngày hôm đó đến giờ vẫn còn nguyên vẹn trong ký ức, theo tôi suốt cả cuộc đời – từ ngày tôi chỉ là một bé gái cho đến hôm nay khi tôi đã là một người phụ nữ 67 tuổi. Năm đó tôi mới 11 tuổi, nhưng đã phải chứng kiến cảnh tượng xóm làng mình bị giết hại gần hết. Tôi và em trai may mắn sống sót nhưng đều bị thương rất nặng. Riêng gia đình tôi, mẹ tôi, em trai tôi, 3 mẹ con thím tôi – tổng cộng 5 người thân của tôi đã bị giết, và ngôi nhà của chúng tôi cũng bị đốt cháy thành tro bụi.

Nạn nhân sống sót của vụ thảm sát Hà My, bà Nguyễn Thị Thanh, đang phát biểu tại cuộc họp báo diễn ra trước Tòa án Tối cao Hàn Quốc.

Tháng 6 năm nay, tôi đã có chuyến đi một tuần đến Hàn Quốc. Chuyến đi ấy đã gieo vào lòng tôi những tia hy vọng, nhưng cũng để lại trong tôi nỗi đau nhói lòng. Tôi đã đến trực tiếp Quốc hội, Toà án và cả Văn phòng Tổng thống để yêu cầu làm rõ sự thật về vụ thảm sát ở làng Hà My. Nhưng không lâu sau khi trở về Việt Nam, tôi nhận được tin khiến tôi vô cùng thất vọng. Trong phiên tòa phúc thẩm vụ kiện hành chính với Ủy ban Sự thật Hòa giải của Hàn Quốc, tôi đã bị xử thua kiện. Lúc ấy tôi thấy phía trước rất mờ mịt, hoàn toàn không biết phải tiếp tục thế nào. Có người cháu đã nói với tôi: “thôi, đừng theo đuổi chi nữa, tốn sức mà không biết có được gì không.”

Trong hoàn cảnh lúc đó, tôi nhận được tin mình được trao giải thưởng Rhee Yeunghui. Tôi thực sự rất vui mừng và cũng vô cùng ngỡ ngàng. Tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ nhận được một giải thưởng như thế này. Thú thật, ban đầu tôi không hề biết ông Rhee Yeunghui là ai. Nhờ những người bạn Hàn Quốc, tôi mới được nghe kể về những việc ông đã làm trong thời gian chiến tranh Việt Nam, và tôi đã hiểu vì sao giải thưởng này lại mang tên ông. Ông Rhee Yeunghui là người đã dũng cảm đứng lên để phơi bày sự thật về cuộc chiến. Vì vậy, trong lòng tôi dấy lên một niềm kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với ông.

Giải thưởng Rhee Yeunghui lần này là nguồn động viên tinh thần to lớn đối với tôi. Tôi nghĩ giải thưởng này còn có ý nghĩa hơn nữa vì tôi nhận được nó vào một trong những thời điểm khó khăn nhất. Tôi hy vọng rằng, việc một nạn nhân sống sót từ Việt Nam được nhận giải thưởng này sẽ là cơ hội để nhiều người hơn nữa quan tâm đến câu chuyện của chúng tôi. Những nạn nhân và thân nhân như chúng tôi đều đã già, thời gian còn lại chẳng bao nhiêu. Tôi mong mỏi có thêm nhiều người cùng chung tay gìn giữ hòa bình và giúp đỡ những nạn nhân như chúng tôi. Tôi cũng tha thiết hy vọng chính phủ Hàn Quốc hãy dũng cảm tiến hành điều tra một cách trung thực và đầy đủ về những vụ thảm sát không chỉ ở Hà My mà còn ở các ngôi làng khác tại miền Trung Việt Nam. Bên cạnh đó, tôi mong rằng người dân Hàn Quốc hãy tiếp tục cất tiếng nói vì sự thật, và sát cánh cùng các nạn nhân Việt Nam chúng tôi.

Giải thưởng này đã đem đến cho tôi niềm tin và sức mạnh mới. Việc câu chuyện của mình được lắng nghe, và giờ đây còn được vinh danh bằng giải thưởng này, thực sự đã khiến tôi cảm nhận được rất nhiều điều. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Quỹ Rhee Yeunghui và tất cả những người liên quan đã trao cho tôi giải thưởng đầy ý nghĩa này. Tôi cũng muốn chia sẻ niềm vui này với những người bạn Hàn Quốc đã luôn ủng hộ tôi.

Cuối cùng, nếu ở đâu đó vẫn còn những người đang đấu tranh cho công lý và nhân quyền, tôi muốn nhắn gửi đến các bạn lời này: Những người đi theo sự thật sẽ ngày càng trở nên mạnh mẽ và kiên cường hơn. Bởi lẽ, chân lý vẫn luôn ở đó, bất di bất dịch, và một ngày nào đó, nó chắc chắn sẽ bước ra ánh sáng.

Xin trân trọng cảm ơn!

NGUYỄN THỊ THANH (HÀ MY)

BÀI PHÁT BIỂU NHẬN GIẢI RHEE YEUNGHUI LẦN THỨ 13

CỦA BÀ NGUYỄN THỊ THANH – LÀNG PHONG NHỊ:

“Đừng bao giờ bỏ cuộc, hãy vững tin đến cùng”

“Đừng bao giờ bỏ cuộc, hãy vững tin đến cùng”

Xin chào, tôi tên là Nguyễn Thị Thanh, năm nay 65 tuổi. Tôi đang sống tại làng Phong Nhị, tỉnh Quảng Nam, Việt Nam.

Tôi là một trong số ít những người còn sống sót sau vụ thảm sát Phong Nhị – Phong Nhất năm 1968. Ngày hôm đó, rất nhiều người thân trong gia đình tôi, họ hàng, bà con lối xóm, từ người già, phụ nữ đến trẻ em… đã ngã xuống. Tôi may mắn được sống, và vì thế, tôi đã thầm thề với lòng mình rằng tôi phải sống để thay những người đã khuất nói lên sự thật.

Dạo này miền Trung Việt Nam lũ lụt triền miên. Mới đây thôi, cả nhà tôi phải nháo nhào lo di dời đồ đạc để chạy lũ. Suốt tháng 11 mưa tầm tã, nước dâng cao, ngày nào tôi cũng sống trong lo âu vì ngôi nhà ngập nước. Giữa những ngày mưa gió ấy, tin vui về giải thưởng Rhee Yeunghui đã đến với tôi.

Nạn nhân sống sót của vụ thảm sát Phong Nhị, bà Nguyễn Thị Thanh, đang phát biểu tại cuộc họp báo diễn ra trước Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc. tháng 6.2025.

Tháng 6 năm nay, tôi đã sang Hàn Quốc, đến tận tòa án để một lần nữa cất lên tiếng nói sự thật của mình. Sau đó, tôi đã khấp khởi chờ đợi một kết quả tốt đẹp, nhưng rồi bặt vô âm tín. Tôi đã đi lại Hàn Quốc bao nhiêu lần, bà con lối xóm vẫn thường hỏi thăm: “Có tin gì mới chưa? Sao thấy bà đi qua bên đó hoài mà vẫn chưa thấy kết quả gì hết”. Mỗi lần như thế, tôi lại thấy chạnh lòng và mệt mỏi vô cùng. Phiên tòa sơ thẩm chúng tôi thắng, Bộ Quốc phòng kháng cáo. Phiên phúc thẩm chúng tôi thắng, họ lại tiếp tục kháng cáo lên Tòa án Tối cao. Thời gian cứ thế kéo dài đằng đẵng. Người ta bảo phiên tòa cuối cùng ở Tòa án Tối cao sẽ mất rất nhiều thời gian. Có những lúc tôi thoáng nghĩ, không biết liệu mình có còn sống đến ngày nhìn thấy kết quả cuối cùng hay không.

Có người bảo với tôi rằng chẳng thấy hy vọng gì đâu, hay là bỏ cuộc đi cho nhẹ lòng. Nhưng tôi vẫn không buông tay. Tôi nghĩ mình đã đi được 2/3 quãng đường rồi. Tôi theo đuổi vụ kiện này không phải để chờ nhận tiền bồi thường. Tâm nguyện duy nhất của tôi là làm sao để vong linh của những người đã khuất nơi chín suối được thanh thản nhắm mắt xuôi tay.

Trong lúc ấy, tôi nhận được tin mình được trao giải. Tôi vừa mừng vừa xúc động nghẹn ngào. Giải thưởng Rhee Yeunghui như một lời an ủi to lớn cho những tháng ngày tôi đằng đẵng đi tìm công lý. Tôi mong rằng qua giải thưởng này, sẽ có thêm nhiều người biết đến sự thật về chiến tranh Việt Nam và cùng nhau suy ngẫm về giá trị của hòa bình. Để con cháu chúng ta sau này không bao giờ phải chịu đựng nỗi đau chiến tranh mà thế hệ tôi đã từng trải qua.

Tôi chưa từng biết ông Rhee Yeunghui, nhưng nghe kể về cuộc đời ông, tôi cảm nhận được ông là một người không bao giờ che giấu sự thật về chiến tranh, một người dũng cảm đứng về phía những nạn nhân như tôi để cất lên tiếng nói lương tri. Tôi thấy ông thật dũng cảm và đáng kính trọng. Tôi chỉ biết gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cố nhà báo Rhee Yeunghui, gia đình ông và Quỹ Rhee Yeunghui. Giải thưởng này là sự cổ vũ và khích lệ vô giá đối với tôi.

Giải thưởng Rhee Yeunghui đã tiếp thêm cho tôi sức mạnh, nhất là sức mạnh tinh thần. Dù tuổi đã cao, nhưng còn hy vọng là tôi còn cố gắng. Khi nghe tin được giải, ý nghĩ đầu tiên hiện lên trong đầu tôi là: Cuối cùng tôi cũng có thể sửa sang, xây cất lại mồ mả cho cha mẹ, các anh chị em và tổ tiên một cách đàng hoàng. Đó là tâm nguyện ấp ủ bấy lâu nay mà tôi chưa làm được. Các con tôi ai cũng bận rộn mưu sinh, nên việc hiếu nghĩa này tôi phải tự tay làm khi mình còn có thể.

Tôi mong chính phủ mới của Hàn Quốc sẽ quan tâm nhiều hơn đến vấn đề làm sáng tỏ sự thật chiến tranh Việt Nam. Xin hãy trả lại sự thật không chỉ cho làng Phong Nhị mà cho tất cả những nạn nhân vô tội của cuộc chiến. Tôi xin cảm ơn những người dân Hàn Quốc đã luôn ủng hộ những nạn nhân như tôi. Đặc biệt, tôi xin gửi lời tri ân đến những cựu chiến binh Hàn Quốc đã dũng cảm đứng ra làm chứng, và những người bạn Hàn Quốc đã luôn sát cánh, là chỗ dựa tinh thần cho tôi.

Dù kết quả cuối cùng của vụ kiện đòi bồi thường nhà nước vẫn chưa có, nhưng việc thắng ở cả hai phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm nghĩa là tôi đã đi gần hết con đường chông gai này rồi. Nếu có ai đó cũng đang đấu tranh cho sự thật giống như tôi, tôi muốn nhắn nhủ rằng: “Tuyệt đối đừng bỏ cuộc, hãy cố gắng đến cùng. Ngay cả khi chúng ta có nhắm mắt xuôi tay, con cháu và thế hệ sau sẽ tiếp tục cuộc đấu tranh này thay cho chúng ta.”

Một lần nữa, xin cảm ơn Quỹ Rhee Yeunghui và những người bạn Hàn Quốc. Cầu chúc sức khỏe và bình an đến tất cả quý vị có mặt trong buổi lễ trao giải ngày hôm nay.

NGUYỄN THỊ THANH (PHONG NHỊ)

Nguồn: Quỹ Hòa bình Hàn – Việt

(Korea – Vietnam Peace Foundation