TỲ BÀ
.......
Tôi qua tim nàng vay du dương
Tôi mang lên lầu lên cung Thương
Tôi không bao giờ thôi yêu nàng
Tình tang tôi nghe như tình lang
Yêu nàng bao nhiêu trong lòng tôi
Yêu nàng bao nhiêu trên đôi môi
Đâu tìm Đào Nguyên cho xa xôi
Đào Nguyên trong lòng nàng đây thôi
Thu ôm muôn hồn chơi phiêu diêu
Sao tôi không màng kêu: em yêu
Trăng nay không nàng như trăng thiu
Đêm nay không nàng như đêm hiu
Buồn lưu cây đào tìm hơi xuân
Buồn sang cây tùng thăm đông quân
Ô! Hay buồn vương cây ngô đồng
Vàng rơi! vàng rơi: Thu mênh mông.
Diễn đàn lý luận
HỎI CHUYỆN TÁC GIẢ “CHUYỆN TƯỚNG ĐỘ”
HỎI CHUYỆN TÁC GIẢ “CHUYỆN TƯỚNG ĐỘ”
DƯƠNG TỬ THÀNH thực hiện
Trần Độ (Tạ Ngọc Phách)
“Nhà văn phải dám ngồi bệt xuống đất mà viết”
(Võ Bá Cường)
- Tập sách “Chuyện Tướng Độ” của ông gặp rất nhiều trắc trở trước khi nó được ra mắt bạn đọc?
Võ Bá Cường: - Thời ấy cứ nhắc đến hai từ “Tướng Độ” là ai cũng muốn tránh, thậm chí khi tôi đi viết, cứ nhắc đến Tướng Độ là người ta không muốn nói đến nữa. Nhưng rất may tôi được anh Nghiêm Hà, nguyên là thư ký của Tướng Độ suốt từ những ngày ở chiến trường cho đến khi ông mất, giúp cho tôi toàn bộ tài liệu quý về cuộc đời Trần Độ; đại tá Trần Thắng, con trai của Tướng Độ cũng đã đưa tôi đi khắp các chiến trường mà Tướng Độ từng ở, cung cấp cho tôi những trang nhật ký của cha mình… Qua những tài liệu tôi nhìn thấy một vị tướng có dũng khí, có nhân cách.
Trong quá trình chấp bút tôi có được sự cổ vũ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông đã chỉ cho tôi viết như thế nào để cuốn sách được ra mắt bạn đọc; có được thái độ đúng mực của Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu khi tôi đến xin ý kiến; có được sự tiếp sức của Thủ tướng Võ Văn Kiệt, ông đã trực tiếp đọc từng trang văn và viết bài “Cần lấy lại sự công bằng cho Tướng Độ”, đó là những yếu tố quan trọng giúp tôi hoàn thành bản thảo. Khi “Chuyện tướng Độ” đến tay Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân tôi đã gặp được ông giám đốc Phạm Quang Định và người biên tập là nhà văn Nguyễn Tiến Hải dám làm, dám chịu trách nhiệm nên cuốn sách đã vượt qua được cửa ải cuối cùng để ra mắt bạn đọc.
- Khi sách ra mắt có điều gì khiến ông nuối tiếc?
- Sau khi sách ra mắt, tôi nhận được sự cổ vũ của nhiều tướng lĩnh và bạn đọc, đương nhiên cũng có những ý kiến trái chiều nhưng không đáng quan tâm. Tôi chỉ tiếc rằng mình chưa đủ tài năng và khả năng để tái hiện chân dung một con người văn tài võ tướng. Trước một khối tư liệu quý giá, “tài hèn” của tôi chưa đủ để tạo nên những trang văn lay động bạn đọc hơn về một nhân vật đáng kính.
Nhà văn Võ Bá Cường Trong chuyến trở lại đảo Cô Tô, Quảng Ninh, nơi ông đã từng có thời gian gắn bó. Ảnh Xuân Thủy
- Bây giờ, khi “Chuyện Tướng Độ” đã ra mắt được 5 năm nhưng phần hai của nó vẫn chưa được công bố. Vì sao vậy?
- Băn khoăn lớn nhất của tôi hiện nay là còn phần hai của “Chuyện Tướng Độ” chưa được xuất bản. Phần này chứa dung lượng lớn tư liệu về mong muốn đổi mới đất nước và chỉnh đốn Đảng. Trong lá thư gửi cho BCH Trung ương Đảng và các lão thành cách mạng Tướng Độ có nói “Tôi không phải là người chống Đảng mà tôi chống lại sự ô nhiễm trong Đảng”, vì thế tôi tin đến một thời điểm thích hợp cuốn sách sẽ được ra mắt bạn đọc.
- Nhiều nhà văn không ngại viết về những con người gai góc nhưng lại bất lực trước những rào cản vô hình để tác phẩm chào đời, ông đã vượt qua những rào cản ấy bằng cách nào?
- Trong cuộc đời ai cũng muốn chọn con đường bằng phẳng để đi, tôi biết con đường tôi chọn đầy gai góc khó khăn, nhưng với trách nhiệm của nhà văn, tôi vẫn đi gõ cửa các nhân vật, tôi tin gõ cửa thì cửa sẽ mở, đã đi là sẽ đến vì lòng quyết tâm của mình trước bạn đọc.
Sinh ngày 24.3.1916 (tức ngày 21.2. năm Bính Thìn)
Tại quê ngoại ở xã Phước Lộc, nay là xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh.
Ông lớn lên và sống chủ yếu tại quê nội ở thị trấn Thu Xà, thuộc xã Nghĩa Hòa, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi. Đó là một thị trấn cổ, có nhiều Hoa kiều đến sinh cơ lập nghiệp. Nhờ giao thông thuận tiện, có sông lớn, gần cửa biển, nên Thu Xà đã từng có thời kỳ rất sầm uất, buôn bán thịnh vượng, nhưng đã dần sa sút từ khi chiến tranh thế giới lần thứ hai nổ ra.
