THIỀN, TRIẾT VÀ SIÊU THỰC 'KHI NGƯỜI TA CÚI MẶT'

                                                                                                               THÁI DOÃN HIỂU

(Đọc KHI NGƯỜI TA CÚI MẶT)

[Nxb Hội Nhà văn, 12-2010] 

(Thư riêng của Nhà phê bình văn học THÁI DOÃN HIỂU gửi nhà thơ trẻ NHỤY NGUYÊN)

Bìa thơ Nhụy Nguyên

Nhụy Nguyên thân mến.

KHI NGƯỜI TA CÚI MẶT là tập thơ có chất lượng.
Thơ Nhụy Nguyên có giọng điệu riêng, không lặp ai cả tứ lẫn hình
tượng, từ ngữ. Tác giả rất có ý thức vượt thoát ra ngoài cái tù túng
vây hãm của qũy đạo thơ truyền thống. Nó không quá nặng nề như các bạn
trẻ khác chạy theo đổi mới lời, và cấu trúc,  Nhụy Nguyên tập trung
cách tân tứ. Giống Văn Cầm Hải ở sự độc đáo nhưng khác Văn Cầm Hải là
tương đối dễ hiểu, dễ đọc. Đó là điều cơ bản để làm một tác gia.
Thơ Nhụy Nguyên như những nhát cắt nhanh gọn và sắc lẹm vào từng mảng
đời sống phơi lộ ra những vỉa địa tầng mới tinh khôi.
Thơ Nhụy Nguyên đã  bắt rễ vào cuộc sống thiết yếu và đã động chạm đến
những vấn đề chính trị xã hội nhạy cảm: tội ác của giai cấp thống trị
trong “Theo gót sen hồng”, nỗi khổ của nhân dân lao động trong “Hồng
hoang biển”,  thái độ thành khẩn phục thiện trong “Chiêu hồn”, tinh
thần sám hối trong “Đoạn cuối của ngày”, trẻ trung và bạo trong “màng
đêm”, khẩu khí làm người trong “Bản di chúc của trái đất”…
Có một bài tuyệt tác: Hồng hoang biển
Thơ Nhụy nguyên đẫm chất thiền và triết nên sâu. Làm loại thơ này là
phải khổ công tu luyện như võ sĩ kuôngfu. Phải học nhiều và đi nhiều.
Thơ Nhụy Nguyên không khủng bố người đọc, phù hợp với cơn khủng hoảng
thời bùng nổ thông tin bởi sự ngắn gọn, súc tích. Đó là một cá tính
sáng tạo nổi trội, kể như một năng lực nội công.
Thơ Nhụy Nguyên khá thích hợp với thời buổi nhiễu nhương. Hiện thực
nhục nhằn và trái khoáy hiện nay là mảnh đất tốt cho thơ Nhụy Nguyên
gieo vãi.
Một giọng thơ lạ. Cái anh chàng trẻ có tên Nhụy Nguyên này rồi sẽ làm
nên chuyện cho mà xem!

Sài Gòn, 28-6-2008

Nhụy Nguyên thân mến.

Chú cảm ơn cháu đã tin cậy phó thác âm bản của
tập thơ KHI NGƯỜI TA CÚI MẶT. Chú đã đọc một mạch tập thơ trong cảm
hứng khoan khoái, mặc dù đã từng quen thuộc khi nhuận sắc nó cách đây
vài năm. Đây là tập thơ siêu thực có giá trị cao về phương diện văn
học. Có thể nói là Nhụy Nguyên đã nung cháy tâm tư mình để luyện quặng
thành vàng. Súc tích và già dặn, trội hơn nhiều người làm thơ siêu
thực trên thi đàn hiện nay. Chú chúc mừng cháu…

Sài Gòn,12-10-2010

THÁI DOÃN HIỂU.

Bản di chúc của trái đất

Khi ta chết

sẽ chẳng có nơi chôn

Cứ treo ngược giữa trời

làm quả cân vũ trụ

Hồng hoang biển

không còn chắt được giọt nước mắt nào

                                                             lúc đó

người đàn bà

                         đứng nhìn ra biển cả,

trong mắt xuất hiện một con thuyền

bão tố đã vét sạch mẻ lưới đêm qua

cả người đàn ông vạm vỡ…

tôi – vô hình trước chị – nhìn vào

                                                            đôi mắt ấy

sợ con thuyền lớn lên

                                    mắc cạn!

Đêm không trăng

mưa vuốt mặt phố

gõ cửa từng căn nhà sang trọng. Im lìm!

lũ trẻ vẫn nện dùi lên mặt trống

và phèng la chiêng chạ

Không thây ma, quan tài

Với cái đầu lân tã tượi

Trong mưa thu

Lũ trẻ đưa tang tuổi thơ mình

                                             Trung thu 2007

Huyệt thơ

Một ngày xác chữ lên ngôi

Huyệt thơ rỗng suốt cuộc đời thi nhân

Chiêu hồn

Tôi ngồi đối bóng cô đơn

Thơ nương vào những linh hồn mọc lên

Tôi ngồi đánh bóng tuổi tên

Nghe thơ chết yểu trước hiên nhà mồ

Tôi ngồi đối bóng giấc mơ

Thấy mình như một câu thơ… liệm rồi

Em giờ ảo ảnh trong tôi

Còn ai đánh bóng dáng ngồi chịu tang!?

Đoạn cuối của ngày

5^h chiều. Cuối hạ

mặt trời chưa tắt

trên rẻo cao đã lạnh

cụ chủ nhà (có người con trai vừa hóa thân vào

cây Kim Giao) ngồi thu lu trước bậu cửa

tẩu thuốc dài bằng một ngày sắp qua

tôi trở về từ rừng Ma

vác theo nhành cây Kim Giao làm chứng…

cụ già vẫn mơ màng nhả khói

chẳng màng đến sắn khoai

mai này, người chủ trọ kia

ký gửi linh hồn vào cây Kim Giao

liệu tôi có bị rừng Ma trừng phạt

tội đốn gãy… ai đó?

trong ngôi nhà trọ

tôi hết đứng lại ngồi

hết nhìn cụ già lại nhìn vô – bên bếp lửa

đỏ như máu cây Kim Giao

có người phụ nữ ngồi thu lu…

Chị mới chết chồng!

Dưới vòm đêm

đêm nằm nghe tiếng Vạc rơi

mảnh sắc như lệ em thời dở dang

tôi rời giấc ngủ đi hoang

giẫm phải tiếng vỡ máu loang đường về!

Bức hình đen

đêm bị đánh loãng

bởi tiếng thét gào của lũ sóng điên tàng

thức giấc quá sớm

biển níu bờ

đàn hồi niềm đau

dẫu được dãy núi vỡ vàm

                                        hiến thân che chắn

chân trời vẫn ngả nghiêng.

biển oằn gập xuống…

và sóng – những

                           thiên thần quỷ dữ

cuộn tròn,

                 đâm đầu vào đá

bức phù điêu

                      tan

                            trắng xoá.

biển,

       chít sóng lên đầu        

phủ phục trước ống kính

Nam châm màu huyết

trái đất neo vào chân tôi

bằng sợi xiềng khổng lồ.

giống một kiểu gông cùm thời Trung cổ

một, hai…

nếu không tính trọng lượng của sợi xiềng

vị chi mỗi bước đi

tôi phải kéo theo sức nặng

tương đương

lực hút trái tim em.

Cổ sử

Tôi hoài thai kiếp khỉ hoang

Em từ huyền thoại hóa nàng tiên sa

Làm người – gái phận đào hoa

trai tu dưới cội phong ba – Làm người

Em thời hái lượm tình tôi

Tôi thời săn bắt bóng mồi tình em

Đồng hồ cát

tôi ngoạm vào tháng năm miếng lớn

giống một kẻ phàm ăn ngoạm vào khẩu phần

                                                              của đức Phật

và, mặt trời ngoạm vào mặt trăng

                                                    phần nguyệt thực

còn chút bẻo thời gian

                                    em đợi người tình

Và quỷ. Và tôi

không hiểu ai xui khiến tôi

lại tới cầm cái chổi

quét nền nhà láng coóng.

có lẽ là quỷ

phải, từ lâu tôi vẫn tin trong mình có quỷ

quỷ thật!

nền nhà sạch là thế

dưới ánh nắng buổi mai xuyên vào

tôi vẫn thấy vô vàn bụi

vùng lên từ lưỡi chổi

không như thân thể em…

đêm qua,

                giữa sự minh bạch nhất của kiếp người

chỉ có mỗi hạt bụi

                              uằn oại

                                           dưới tấc lưỡi của quỷ.

Theo gót sen hồng

dãy núi Trung Hoa chôn ai

                                mà thành những mộ lớn

chưa thời đại nào cắm một nén nhang!

em kiếm Tần Thuỷ Hoàng

                                trên Trường thành vạn lý

hay đếm xác người

                                sắp dưới những bậc thang?

Màng đêm

đám mây hoàng hôn cố kéo dãn ngày ra

đêm trở mình rất khẽ

tôi – em kéo co thời son trẻ

rách bươm màng tối trắng trinh!

Mưa tàn phế

mưa thấm vào đêm buốt giá

tong teo cái rùng mình

tôi gầy thêm sau lần dâng hiến

giọt nghìn vạn sinh linh.

ngoài kia mưa

                        tan tành trên những lá

xác thu nhẫn nại gói tiếng ồn

cầu em rửa vết thương mưa tạnh

cứu giùm đêm nghìn vạn cô đơn!…

nguồn: nguyentrongtao.org