TỲ BÀ
.......
Tôi qua tim nàng vay du dương
Tôi mang lên lầu lên cung Thương
Tôi không bao giờ thôi yêu nàng
Tình tang tôi nghe như tình lang
Yêu nàng bao nhiêu trong lòng tôi
Yêu nàng bao nhiêu trên đôi môi
Đâu tìm Đào Nguyên cho xa xôi
Đào Nguyên trong lòng nàng đây thôi
Thu ôm muôn hồn chơi phiêu diêu
Sao tôi không màng kêu: em yêu
Trăng nay không nàng như trăng thiu
Đêm nay không nàng như đêm hiu
Buồn lưu cây đào tìm hơi xuân
Buồn sang cây tùng thăm đông quân
Ô! Hay buồn vương cây ngô đồng
Vàng rơi! vàng rơi: Thu mênh mông.
Châu
Châu
Châu III
Tôi đắm hồn tôi cho chết say
Như hoa mảnh khảnh xác thu gầy
Ở trong cặp mắt như châu ấy
Và biển ra châu lã chã đầy.
Em đã là châu lệ cũng châu
Mắt tôi đỡ khát biết bao sầu
Biết bao ánh ngọc rung rinh nổi
Giữa bề vàng mơ giữa cảnh mơ.
Với cả tình hấp dẫn vị băng trinh
Với cả tình thôi miên trí óc mình
Ôi! ngây ngất trong nguồn sương khói mộng
Thần kinh hệ muôn giây chiều rúng động
Để van lơn niềm lệ khóc khôn ngừng
Nơi cõi lòng đầy đặc ứ muôn xuân
Nơi khí rã tinh sầu và khí lạnh
Nơi khí rã tinh sầu và máu lạnh
Tôi dường nghe trng một phút mê man
Hồn thanh thiên cho đến phách dương gian
Đều vỡ lở cho rung rinh thần thức
- Một thế giối mờ đi trong sáng đục
Và im hơi cho xuất khí âm hư...
Sao? Màu vàng vấn vít lấy màu thơ
Với tình tiết và tên hoa vô thượng
Với đôi mắt đẹp câm trong sắc tượng
Biến ra châu nguyên vẹn cốt thiên đàng
Nên Thiên tài đang tắm ở suối vàng
Theo trực giác bay lên nguồn ngọc lệ
Cho đã khát trong đê mê huyền bí
Ánh tiên tri nức nở sóng anh linh
Đường kinh tuyến hút nhiễm chất vô hình
Dẫn địa ngục đi vào đôi giếng loạn?
Đây bản đàn thơ rất xốn xang
Là đôi mắt biếc của mơ màng
Mầu thu lướt mướt trong làn sóng
Run rẩy căm hờn nức nở than
Thơ tôi lưu luyến giữa dòng châu
Trể nãi cho nên ứ mộng sầu
Châu vỡ Thiên tài lai láng cả
Chết rồi! khí phách của tôi đâu?
Tôi đã hôn lên đôi mắt thơ
Rồi mang đôi mắt ở trong mơ
Giờ đôi mắt hiện xanh như ngọc
Ám ảnh hồn tôi đến ngất ngư
Tôi chết ngay đây chẳng nói rằng
Tả mình lạnh khớp đến hàm răng
Thần gì đã xuất ra đôi mắt
Vội đẩ hồn tôi tới bóng giăng
Một bóng giăng rồi một bóng giăng
Hồn vẫn phiêu lưu rất nhẹ nhàng
Đến mút không gian là bát ngát
Một trời thơ mộng đẹp mê man
Châu báu cớ chi không động đậy?
Bầu xanh đầy đặc vẻ huyền mơ
Cơ hồ không khí thanh bai quá
Ý sắc thiêng liêng sáng dật dờ
Bỗng khúc dương cầm nấc tiếng thu
Bỗng đôi mắt ngọc hiện xanh mờ...
Và châu và báu và thanh khí
Nức nở tan thành vạn giọt thơ.
Tê tái hồn tôi khóc nức nở
Là khi ảnh ấy ở trên tay
Cơ hồ thân thể run cầm cập
- Thanh sắc muôn xuân đến đã đầy!
Cơ hồ trực giác trên cung bậc
Điệu nhạc mê người đến chết say
Ảnh ơi! Tôi áp lên trên ngực
Khoan hãm tim tôi đứng lại ngay
Tôi còn hơi hám trên môi miếng
Giữ kín ngầm yêu tinh chửa dây
Tôi còn sú ảnh trong môi miếng
Hôn đứt hơi tôi những phút này
Chao ôi! Thân thể run cầm cập
- Thanh sắc muôn xuân đến đã đầy!
Ảnh ơi! Đôi mắt mơ màng quá
Ăn đứt màu thơ - xanh ngất ngây
Tóc xõa đàn tơ rơi lướt mướt
Hồn thu đã hiện khóc thu gầy
Chao ôi! toàn ảnh tuôn ra lệ
Tê tái hồn tôi khóc rấm rây
Châu vỡ nguồn châu - não vỡ não
- Thanh sắc muôn xuân đến đã đầy!
Say mức say mơ say mất mây
Thần châu tôi xuất phút nầy đây
Mau lên! Tinh túy ngàn - muôn - triệu
Thế giới - hư linh - hiệp lại nầy
Tối hôm nay mùa thu đang ảo não
Trong gió rên và trong lá vàng bay
Mỗi gân trắng rúng rẩy một luồng say
Mỗi hơi thở hoa hồng vang nức nở
Và mạch máu không gian dường vỡ lở
Hú ma điên - kinh động vạn hồn đau.
Muôn ưu phiền dầy đặc ở trong đầu
Muôn sầu hận xây mồ ngay giữa phổi
Tôi ngây ngất trong bể lòng sôi nổi
Để hồn mê trôi dạt cõi xa mơ
Mình lặng ngồi trên tảng đá trơ vơ
Tình khóc mướt trong đêm thu ấp ủ.
Nhạc khiêu vũ đâu đây lan sóng múa
Tôi tưởng chừng... da thịt biến ra thơm
Những đầu lâu rã hết khí xanh dờn
Những xiêm áo bay rờn trong cảnh mộng
Cả địa ngục đi vào trăm lỗ hổng
Bắn tinh ra trộn trạo giữa nguồn hương
Nhưng, nhiệm mầu! trước mắt, ánh trăng hường
Bay lả tả - muôn hoa đều nín thở
Một sắc động? Một mùi hương mới vỡ?
Một màu son phảng phất ý mơ màng?
Không! Từ trong thanh khí dội hương vang
Bỗng đôi mắt hiện hình - Đôi mắt ngọc.
Ôi đôi mắt! - Toàn thân tôi rởn ốc!
Cả linh hồn óc não phổi tim gan
Đều say rêm trong sóng điện rang rang
Với âm cốt tinh thần và khí phách
- Hỡi đôi mắt! Nơi người là ngọc thạch
Nơi giếng người phản chiếu ảnh thiên thần
Nơi suối người giữ kín tiếng châu ngân
Nơi triển lãm cả một bầu tiên động
Nơi rung rinh cả một trời thơ mộng
Người là ai? Người hỡi! Người là ai?
- Nhưng đôi mắt lờ lặng và mê say
Nhìn đắm đuối không một lời náo nức
- Hỡi đôi mắt! hồ thủy tinh trong suốt
Soi trần gian địa ngục vạn đời ma
Hãy nói tên thần bí của muôn hoa
Hãy kể hết nhiệm mầu muôn thế giới
Những bí quyết khí nhạc lên vời vợi
Những màu thiêng khi đau khổ lên cao
Những thơm ngào phối hiệp giữa trăng sao
Những khoái trá truyền qua hai xác thịt
Bằng hơi điện - bằng hơi điên tha thiết
Người là ai! người hỡi! người là ai?
- Nhưng đôi mắt lặng lẽ và mê say
Nhìn đăm đuối không một lời náo nức
Nhạc khiêu vũ đâu đây lan sóng múa
Tôi tưởng chừng... da thịt biến ra thơm
Những đầu lâu rã hết khí xanh dờn
Những xiêm áo bay rờn trong cảnh mộng
Cả địa ngục đi vào trăm lỗ hổng
Bắn tinh ra trộn trạo giữa nguồn hương.
Mỗi màu thu ôm ấp một niềm thương
Trong thanh khí trng đêm hường mơ ảo
Muôn hoa hồng thở ra hơi kín đáo
Lá vàng bay - vờ vật - lá vàng bay.
Vỡ toan rồi ý vị của trăng say
Mùi truyền nhiễm tận cùng bờ bến lạ
- Hỡi đôi mắt! hồi hộp? Hay yêu thương?
Hay sầu hận? Hay điên cuồng? Chán nản?
Người hiện ra để hình dung ánh sáng?
Chụp hồn hoa háo hức giữa đêm thu?
CHụp hồn ma than vãn giữa đêm thu?
Người có biết lòng ta đang chết điếng
Mửa dòng thơ tràn lan như sóng biển
Là trong đây tất cả phẩm tràng sinh
Đều đau rên trng vạn trạng thiên hình?
Người hãy để cho tiếng lòng thổn thức
- Nhưng lờ lặng, không một lời náo nức
Đôi mắt nhìn, đắm đuối và mê say.
Nhạc khiêu vũ đâu đây lan sóng múa
Tôi tưởng chừng... da thịt biến ra thơm
Những đầu lâu rã hết khí xanh dờn
Những xiêm áo bay rờn trng cảnh mộng
Cả địa ngục đi vào trăm lỗ hổng
Bắn tinh ra trộn trạo giữa nguồn hương.
- Hỡi đôi mắt! Người hãy hiện trên tay
Cho lòng ta ấp yêu nguồn suối lệ
Hồn ta say trong nhạc vàng kể lể
Tình ta dâng trong gợi sóng thu ba
Cả máu đào tủy trắng với xương ma.
Cùng tinh loãng và bao nhiêu bảo vật
Để xây đắp bàn thờ cao chất ngất
Lút mây xanh và lút cả thiên thai
Người là ai? người hỡi! người là ai?
- Bỗng đôi mắt rưng rưng dường rớm khóc
Nhưng cười nụ trong màu hoa ánh ngọc:
- Ta là CHÂU! Thi sĩ! Ta là CHÂU!
Tối hôm qua làm văn tế
Tôi khóc sống người giai nhân
Tối hôm nay tôi xuất thần
Tôi muốn nàng đừng có chết
Thần tôi đời mô mới hết
Thơ tôi đời mô mới đau
Là nàng trở nên sang giàu
Tôi sú cho nguồn Khoái Lạc.
Tôi cho ăn toàn Hương Nhạc
Tôi bắt vận toàn Âm Dương
Tôi để vạn miếng Nghê Thường
Òa vào đôi con mắt ngọc
Nàng dội Thiêng Liêng lên tóc
Nàng lùa Thanh Sắc vô tay...
Sinh ngày 24.3.1916 (tức ngày 21.2. năm Bính Thìn)
Tại quê ngoại ở xã Phước Lộc, nay là xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh.
Ông lớn lên và sống chủ yếu tại quê nội ở thị trấn Thu Xà, thuộc xã Nghĩa Hòa, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi. Đó là một thị trấn cổ, có nhiều Hoa kiều đến sinh cơ lập nghiệp. Nhờ giao thông thuận tiện, có sông lớn, gần cửa biển, nên Thu Xà đã từng có thời kỳ rất sầm uất, buôn bán thịnh vượng, nhưng đã dần sa sút từ khi chiến tranh thế giới lần thứ hai nổ ra.