Vĩ nhân đạt được vinh quang đích thực là người mà sau khi đã qua đời rồi vẫn để lại dấu ấn sâu đậm với đời sau. Nhà văn Mỹ Ernest Hemingway (1899-1961) đúng là một vĩ nhân như thế. Gần đây nhất, sau khi xảy ra vụ khủng bố đẫm máu ở Paris (ngày 13.11.2015), nhiều người Pháp đã tìm đọc lại tác phẩm của Hemingway viết về “kinh đô ánh sáng” để lấy lại nguồn cảm hứng cho mình đối với cuộc sống.
Hồ Xuân Hương là nhà thơ nữ có tiếng là làm thơ táo bạo. Với hình thức gần với câu đố dân gian “đố tục giảng thanh, đố thanh giảng tục”, không ít bài thơ của nàng có thấp thoáng hình ảnh thân thể người nữ, hoặc đặc tả khéo léo, ỡm ờ về “cái cội nguồn sự sống”: Cái quạt, Giếng nước, Hỏi trăng, Đèo Ba Dội, Kẽm Trống, Hang Thánh hóa chùa Thầy, Động Hương Tích…
Thơ Nôm của Hồ Xuân Hương đậm chất phong tình và tâm thức phản kháng, mang khát vọng hạnh phúc và tự do, không chỉ vang dội trong thời đại của bà, mà có sức sống mãnh liệt, liên tục lan truyền, chiếm lĩnh tâm thức và tình cảm người đọc đương đại.
Bùi Việt Phương sáng tác thơ, truyện, tản văn, song có lẽ độc giả biết đến anh nhiều hơn trong tư cách nhà thơ. Việc phủ sóng hầu khắp các báo văn hiện thời cho thấy, Phương đang có một nội lực sáng tạo mạnh mẽ.
Chàng sinh viên Văn khoa thuở ấy đã bị thầy kỷ luật vì “dám” diện chiếc quần loe thời thượng lên giảng đường. Nhưng cách anh ứng xử với thầy khiến bạn bè phải trân trọng và vị nể.
Nhà thơ Nguyễn Ngọc Hưng đã “tự đua tự đấu với chính mình” để giành giật từng giây phút sống, để khát khao những điều bình thường nhất “Cho tôi được tự tay mình rửa măt/ Tự mình đi đôi dép của mình” (Điều tôi ước) và vươn lên để có ích cho đời.
Tri thức truyền thống là cả một kho tàng kinh nghiệm được tích tụ qua nhiều thế hệ của cộng đồng diễn ngôn. Trong đó, không ít tri thức dù được cảm nhận có tính chất trực giác nhưng lại rất gần gũi với lý thuyết khoa học.
Là người con xứ Nghệ, tôi nghe danh tiếng làng Quỳnh từ ngày còn rất nhỏ, nhưng nuôi khao khát đặt chân tới làng Quỳnh chính là khi tôi được học những bài thơ của nữ sĩ Hồ Xuân Hương – một giọng thơ tài hoa, uyên bác mà đầy “dân gian”, đầy ngạo nghễ.
Có thể nói Nguyễn Trí xuất hiện trên văn đàn khá muộn, khi tiến trình đổi mới văn học Việt Nam hiện đại đã được định hình. Nhưng anh xứng đáng là đại diện cho một khuynh hướng văn học trong khoảng thời gian 2012 – 2022.
Sinh ngày 24.3.1916 (tức ngày 21.2. năm Bính Thìn)
Tại quê ngoại ở xã Phước Lộc, nay là xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh.
Ông lớn lên và sống chủ yếu tại quê nội ở thị trấn Thu Xà, thuộc xã Nghĩa Hòa, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi. Đó là một thị trấn cổ, có nhiều Hoa kiều đến sinh cơ lập nghiệp. Nhờ giao thông thuận tiện, có sông lớn, gần cửa biển, nên Thu Xà đã từng có thời kỳ rất sầm uất, buôn bán thịnh vượng, nhưng đã dần sa sút từ khi chiến tranh thế giới lần thứ hai nổ ra.
