Thế là anh kéo chúng tôi đến thăm ông Đinh Quý Lân (thường gọi gọn là Đinh Lân) trên 80 tuổi – nhưng anh em thường thân mật gọi bằng anh – đã định cư ở Đà Lạt gần 30 năm. Trong cuộc chuyện trò ông nhắc đến nhiều văn nghệ sỹ cùng thời: nhạc sỹ Hoàng Vân, họa sỹ Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng, Văn Giáo, Nguyễn Tuân, Văn Cao… Nhưng câu chuyện ông kể ấn tượng nhất là về nhà thơ Quang Dũng.
Giai đoạn từ sau 1975 đến nay,... theo dòng chảy của thời cuộc, cái mới trong thơ lục bát ở giai đoạn này là thơ đã chuyển đề tài sang những vấn đề của thời hậu chiến, trong đó thể tài thế sự, đời tư được các nhà thơ đưa vào “tầm ngắm” với rất nhiều những trăn trở, suy tư về đất nước, về con người. Mạch cảm hứng này chúng ta dễ dàng bắt gặp trong thơ của Nguyễn Duy, Phạm Công Trứ, Đồng Đức Bốn, Đỗ Trọng Khơi, Mai Văn Phấn, Mai Bá Ấn và nhiều nhà thơ trẻ khác.
Những cái hay, cái đẹp, cái tinh, cái quái trong Lục bát Bùi Giáng đã được nhiều người bàn đến. Nay, tôi xin được đề cập đến một mảng Lục bát không kém phần quan trọng trong thơ Trung Niên Thi Sĩ, đó là: Lục bát biến thể.
“Văn hóa và sinh thái Nam bộ qua thơ và trường ca Thanh Thảo” là tên một tham luận tôi tham gia Hội thảo khoa học quốc tế “Văn hóa và sinh thái Nam bộ trong văn học Việt Nam”. Để phù hợp với số trang Tạp chí, chúng tôi xin giới thiệu phần đầu và phần kết của tham luận.
Bằng một tinh thần khoa học, tạm gác qua bên vấn đề ý thức hệ, khi cảm nhận về chiến tranh, thân phận con người trong chiến tranh, ta dễ nhận ra đã có sự đồng điệu, gặp gỡ giữa hai tâm hồn nghệ sĩ lớn này, nhất là ở ý thức hòa giải, tinh thần hòa hợp được nẩy sinh từ rất sớm - ngay trong lúc cuộc chiến diễn ra khốc liệt nhất mà hai người đang đứng ở hai đầu của cuộc chiến tranh ấy.
Chuyện “Tranh vân cẩu” trôi nổi giữa bầu trời như một biểu tượng của sự biến chuyển, đổi thay của trò đời thì ai cũng biết. Ở “Đám mây hình người thợ săn và con chó” thì Mây là một nhân vật chính. Sự biến đổi của nó chính là sự hóa thân thành các nhân vật. Nhân vật chính “Đám mây” có hình “Người thợ săn” và “Con chó” là bước thiên di của loài người vượt qua Siberie, Hoàng Hà, Trường Giang để dừng chân lại với Đồng Văn. Vì lẽ đó, những nhân vật này trong trường ca không còn là “vân cẩu mòng mòng” mà gắn chặt với ý đồ khai thác nội dung của tác giả.
Những cái hay, cái đẹp, cái tinh, cái quái trong Lục bát Bùi Giáng đã được nhiều người bàn đến. Nay, tôi xin được đề cập đến một mảng Lục bát không kém phần quan trọng trong thơ Trung Niên Thi Sĩ, đó là: Lục bát biến thể.
Sinh ngày 24.3.1916 (tức ngày 21.2. năm Bính Thìn)
Tại quê ngoại ở xã Phước Lộc, nay là xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh.
Ông lớn lên và sống chủ yếu tại quê nội ở thị trấn Thu Xà, thuộc xã Nghĩa Hòa, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi. Đó là một thị trấn cổ, có nhiều Hoa kiều đến sinh cơ lập nghiệp. Nhờ giao thông thuận tiện, có sông lớn, gần cửa biển, nên Thu Xà đã từng có thời kỳ rất sầm uất, buôn bán thịnh vượng, nhưng đã dần sa sút từ khi chiến tranh thế giới lần thứ hai nổ ra.
