Nhân kỷ niệm 48 năm ngày anh Trỗi hy sinh (15 tháng 10 năm 1964), chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với nhà văn, nhà báo Thái Duy, người đã viết nên tác phẩm "Sống như Anh" - một trong số ba cuốn sách được bạn đọc bình chọn có nội dung hay nhất trong năm 2002...
Mỗi nhà văn chuyên nghiệp đều có bí quyết riêng về nghề, các cụ xưa gọi nôm na là nghề văn. Nói theo nhà văn Nguyễn Công Hoan “anh nào cũng tự mò mẫm tìm ra cách làm ăn”. Nhà văn Anh Đức – tác giả tiểu thuyết Hòn Đất nổi tiếng - như phần đông nhà văn trưởng thành trong kháng chiến cũng tự học, được lớp đàn anh chỉ dẫn để rồi tìm ra “ngón nghề” văn chương của riêng mình. Qua cuộc trao đổi với phóng viên tạp chí Văn nghệ Quân đội, nhà văn Anh Đức đã bộc lộ với bạn đọc đôi nét về đời văn và những quan niệm văn chương của mình.
Gọi là “hiện tượng”, vì thật ra, người nước ngoài thân thuộc, gắn bó với Việt Nam không ít, thậm chí kết hôn với người Việt, làm việc ở Việt Nam như làm đầu bếp, làm ca sĩ, hát bằng tiếng Việt, đặt tên Việt cho mình… nhưng mức độ nổi tiếng như Joe thì hơi bị hiếm.
Điều đặc biệt ở bài phú này là tác giả đã vận dụng một cách nhuần nhuyễn những ngữ liệu có sẵn trong Truyện Kiều mà không hề gượng ép nên rất hấp dẫn. Tôi xin giới thiệu để các bạn cùng thưởng thức và mong các vị tìm hộ xuất xứ của bài văn vì người cung cấp không biết ai là tác giả và cũng không nhớ chép ở nguồn nào.
Vào dịp kỷ niệm ngày giỗ lần thứ 24 của anh chị tôi - nhà thơ Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ (18/7 âm lịch), cháu Lưu Minh Vũ chuyển cho tôi e-mail của đạo diễn điện ảnh Đặng Nhật Minh. Bức thư viết như sau:
Duyên Anh tên thật là Vũ Mộng Long, sinh ngày 16-8-1935 tại thị xã tỉnh Thái Bình, Bắc Việt, bên bờ sông Trà Lý nhưng sống thời thơ ấu ở làng Tường An, tổng Ô Mễ mà theo Duyên Anh là một làng nghèo nhất tỉnh Thái Bình (1). Xuất thân trong một gia đình nghèo, ông là con cả của một gia đình 7 người con. Thân sinh ông làm thầy lang, sau đổi ra buôn bán nhỏ. Ông học các trường tổng, trường tỉnh - tư thục Trần Lãm, rồi lên Hà nội học trung học. Ở quê nhà, Duyên Anh đã chứng kiến và sống những biến cố lịch sử 1945 và 1954. Duyên Anh di cư vào Nam cuối năm 1954.
Cảm quan đời sống thẩm nhập triết lý Phật giáo đã góp phần tạo dựng hình tượng không gian, thời gian, nhân vật, chuyển tải những chiêm nghiệm thế sự, nhân sinh mang tầm phổ quát, khiến Cánh đồng bất tận trở thành tác phẩm cắm mốc sáng tác Nguyễn Ngọc Tư nói riêng và văn chương Việt Nam đương đại nói chung.
Hiểu Bùi Giáng đã khó, hiểu thơ Bùi Giáng lại càng quá khó. Ông cứ “ngày tháng ngao du” giữa cuộc đời bụi bặm, bước chân nhảy múa xôn xao, la hét huyên thuyên trên đường phố Sài Gòn. Rồi ông lại hàng giờ ngồi lặng như thiền dưới một tàn cây để thẫn thờ đếm những chiếc lá rơi tịch lặng. Có khi rong chơi suốt thời gian dài như kẻ không nhà. Có lúc lại đóng cửa nằm nhà hoặc đu đưa trên chiếc võng dưới tàn cây trong vườn suốt hàng tháng trời tịnh khẩu. Lúc như Bồ tát, lúc giống ăn mày; lúc tỉnh lúc điên, lúc đi lúc ở… Một thân phiêu bồng, một hồn cố quận, không biết nơi đâu là chỗ dừng chân…
Sinh ngày 24.3.1916 (tức ngày 21.2. năm Bính Thìn)
Tại quê ngoại ở xã Phước Lộc, nay là xã Tịnh Sơn, huyện Sơn Tịnh.
Ông lớn lên và sống chủ yếu tại quê nội ở thị trấn Thu Xà, thuộc xã Nghĩa Hòa, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi. Đó là một thị trấn cổ, có nhiều Hoa kiều đến sinh cơ lập nghiệp. Nhờ giao thông thuận tiện, có sông lớn, gần cửa biển, nên Thu Xà đã từng có thời kỳ rất sầm uất, buôn bán thịnh vượng, nhưng đã dần sa sút từ khi chiến tranh thế giới lần thứ hai nổ ra.
